Mingelarbar vanuit Myanmar!

Je hebt natuurlijk altijd een taalprobleempje als je naar verre landen gaat. Wij hebben als Nederlander mazzel. Een klein landje tussen al die grote landen met wereldtalen maakt dat wij al vroeg goed Engels, Duits, beetje Frans en wat camping Spaans spreken. Maar uiteindelijk moet ik eerlijk zeggen als wij ver weg gaan, willen we maar twee dingen weten. Hoe zeg je “goedendag of hallo” en hoe zeg je “dank je wel”. Als je dat weet en voor de rest non-verbaal een beetje expressief bent, spreek je eigenlijk alle talen. En dan is er ook nog eens wat te lachen.

Zo zitten wij weer op de fiets roepen de hele dag Mingelarbar zoiets als hallo of goedendag en als we iets kopen, krijgen of vragen Jesularbar. Dit is even fonetisch, want van de schrijftaal is geen soep te koken. Das overigens soms best lastig met de borden langs de weg of de menukaart! Maar de mensen vinden het geweldig, twee van die grote mensen, lekker rood van de zon, op de fiets ( dat is hier echt iets voor de meest arme sloebers ) en dan gaan ze ook nog proberen iets met taal te doen. We worden aan alle kanten gegroet, verwend, op de foto gezet; afijn dagwerk hebben we eraan! Zelfs als we even ons momentje van bezinning zoeken boven op een hoge heuvel (echt waar 550 traptreden!!!!) in een mooie tempel op een bankje met een spectaculair uitzicht wordt er steeds hup een mannetje, kindje, of weet ik wat veel tussen ons in gezet en maakt de hele familie met de mobiel een foto! We zijn maar weggegaan; al die traptreden weer naar beneden voor een beetje rust! En het is nog wel vakantie.

De dagen schieten voorbij. Het fietsen is geen sinecure hier. Het asfalt wordt iedere keer weer opgelapt! Laagje voor laagje wordt gemaakt. Een mannetje of 4 zijn dan bezig met een klein stukje, meestal staan de mannen toe te kijken of het goed gaat en zitten er 2 dames op hun hurken het asfalt aan elkaar te mozaïeken. En dat allemaal op de teenslippers hoor! Of je nu in de bouw werkt, kiezels staat te scheppen of achter de groentekraam staat. We hebben hier nog niemand met dichte schoenen gezien! Er is natuurlijk wel verschil! Komen we langs een privé universiteit of soort van sjiek kantoor dan dragen de dames allemaal een soort fluwelen slippers met kraaltjes en anders in de dorpjes gewoon plastic! Mannen ook allemaal teenslippers waar ze dan voor helft naast lopen. Ook dragen alle vrouwen en mannen hier traditioneel een zgn. longhi. Een soort rok tot aan je enkels die je om je middel vastmaakt met een soort knoop. Nou dan moeten wij er ook eentje hebben, want een tempel betreden in je fietsbroek, is niet gewenst. En wij vinden dat wij ons daaraan ook moeten houden natuurlijk. Mees ook in de longhi, nou dat vinden ze echt heel leuk om te zien. Maat 47 eronder. Hij hoeft in ieder geval niet bang te zijn dat zijn schoenen worden gepikt hier! Niemand heeft toch die maat! Ik kocht ook een longhi op de markt. Een leuk stofje; ik denk dan heb ik er thuis nog een leuk tafelkleedje van! Nee hoor, ik moest even wachten hij moest nog gemaakt worden! Even op de naaimachine die wij alleen nog voor de sier hebben staan en mooi rondje eraan en voor 3 dollar loop ik er netjes bij. En als die dan per ongeluk niet goed zit, staan er voor ik het weet dames om me heen te kakelen. Ahhhh longhi is broken!! En vervolgens hijsen ze mij er dan weer in. Prachtig toch.

Maar goed, een lekker stukje Nederlands zoab, zou best lekker zijn want inmiddels hebben we wandelende nieren van die lapjes asfalt! Er rijdt van alles aan je voorbij, ossenkarren, brommers, fietsers, snelle busjes, stinkende vrachtwagens en iets wat ze in Zuid Amerika kennen als de Chicken Bus. En je gelooft soms niet hoeveel mensen in, aan en bovenop zo’n busje kunnen zitten en hangen! Echt waar er zitten er soms gewoon 10 bovenop! Moet je niet aan denken als er een noodstop gemaakt moet worden. En dan die brommers met 3, 4 soms 5 mensen erop! Zit meneer voorop, mevrouw achterop, kleutertje op de tank en de baby op schoot. Mevrouw zit met beide benen aan een kant natuurlijk en besluit dan de baby even met een handje los te laten om naar ons te zwaaien. Ben ik natuurlijk nu een beetje gevoelig voor! Nee, dan ben ik blij dat Faas thuis gewoon in z’n MaxiCosi wordt vervoerd zeg! Maar goed, we hebben nog geen ongelukken gezien dus blijkbaar gaat het (bijna) altijd goed!
Het is toch soms bijzonder de gebruiken en gewoontes hoor! Ze hebben hier aparte humor! Een uurtje wachten op het busstation. Iedereen kijkt in de wachtkamer tv. Een leuk spelletje waar iedereen erg om moet lachen! Deelnemer doet aan ieder oor met een knijper een touwtje en de touwtje zitten aan een baksteen vast. En met je oren moet je die baksteen zo snel mogelijk een bepaalde afstand over een mat trekken! Ze vinden het hilarisch. Geef mij Wie is de Mol maar!!!

En dan nog een leuke! Betelbladeren spugen! Overal staan kraampjes langs de weg waar een soort van blad wordt ingesmeerd met wat kalk, daarin gaat een stukje rood wortel of zo iets. Zo’n rolletje stoppen ze in hun mond, kauwen ze een tijdje op en dan kwak! Spugen ze het met een grote vaart op de grond. Overal op straat liggen grote rode vlekken alsof hier de meest verschrikkelijk ongelukken zich hebben afgespeeld. Dat is echt vies! Ik heb er geen ander woord voor. En dan kun je bedenken wat dat met je gebit doet! Ik zie hier alleen maar mannen met stompjes tanden en lippen en een paar tanden die helemaal rood zijn. De foto’s zullen het bewijzen.
En ja : De warmte ( ik weet dat het vanuit de sneeuw moeilijk voor te stellen is) maar die valt niet mee. We gaan steeds vroeger op de fiets omdat het eigenlijk tussen 1 en 4 uur ‘s-middags niet te doen is op de fiets. Brandende zon, stof en dan stuiteren de hele tijd das best pittig. Er gaat gemiddeld 1 liter water per half uur doorheen en dan nog de hele tijd een droge mond. De afstanden die we moeten fietsen zijn best fors omdat er in de kleine dorpjes geen mogelijkheid tot overnachten is. Het is door de overheid niet toegestaan voor toeristen om overal te slapen. Er moet een speciale vergunning zijn. We willen niet het risico lopen om ergens te stranden; dus door fietsen maar en vandaag hebben we besloten om het eerste stukje met een bus te doen en de rest te fietsen. Was ook prima.

Het reizen door Myanmar is apart! Prachtige tempels hebben we gezien echt indrukwekkend, vriendelijke mensen, soms stopt er een auto en dan krijgen we fruit of water echt heel aardig. Het is arm en toch hebben veel mensen brommers meer dan dat wij bijvoorbeeld een paar jaar geleden in Laos zagen, of in Afrika daar was de fiets meer normaal. Hoe klein een dorp ook is er altijd een dranktent. Myanmar bier en lokaal gestookte rum vloeit rijkelijk.

Het eten is wat lastiger. Wat meer ondefinieerbaar en er wordt weinig gewokt. Dat wokken vinden wij altijd fijn, want dan is alles goed verhit geweest en de meeste bacteriën dood. Alles staat hier al klaar en je weet niet hoeveel lang. Het ziet er best lekker uit die currydrap, maar op je bord is het dan toch echt een curry van ingewanden of iets wat daarop lijkt. En de eerste darmklachten hebben we natuurlijk al te pakken gehad.
Maar we beginnen het land een beetje te voelen en dan vinden wij altijd belangrijk. Dan ontdek je enige logica, verbaas je jezelf niet meer zo snel ergens over en voel je je meer op je gemak. Dus dan kun je beter zien waar we wel en waar we niet eten. We steken gewoon overal eerst onze neus in en mensen vinden het prima.

Wat is een beetje een goed hotel, liever oud en schoon dan nieuw en vies, wat kunnen we meenemen te eten voor onderweg, wanneer fiets je wel en wanneer niet. En ‘s avonds lezen we lekker op onze kamer, kijken we een serie op de computer of hebben we even contact met thuis. En dan is het na een inspannende dag goed rusten. Internet is allerbelabberdst, maar tot nu toe is het gelukt om iedere keer even te whats appen. Soms lukt het een foto te sturen via te telefoon zonder heel Myanmar plat te leggen en we heb tot nu toe nog iedere dag een “dagelijkse dosis Faas “ gekregen zodat we geen maand hoeven te missen van onze kleinzoon.

De vooruitgang gaat natuurlijk snel want iedereen, hoe arm dan ook heeft een mobiele telefoon. Een dorp van hutjes maar oma zit te bellen. Iedere monnik ( en jeetje wat zijn dat er veel hier) heeft inmiddels de mooiste mobiele telefoon tussen die rode klamme lappen zitten voor een direct lijntje met Boeddha. Wifi is volgens de borden overal free! Elk hotel of guesthouse vragen we natuurlijk even hoe dat zit! Belangrijk ook zo’n lijntje met thuis! Standaardantwoord is Yes, yes we have wifi, but no good this week! Dan pas merk je hoe verslaafd je aan je telefoon en iPad bent om de contacten met iedereen te onderhouden. In het begin had ik er echt even last van, maar nu gaat dat al beter. Je past je aan, je laat het wat meer los en leer wat meer geduld te hebben. Anders redt je het niet in Myanmar.
Het blijft allemaal een bijzondere beleving.
Het gaat ons goed, we genieten en laten snel weer wat van ons horen. Nou ja, als wifi next week good is 

Mingalarbar!